O prawach dziecka

Prawa wszystkich ludzi zostały zapisane w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, uchwalonej przez ONZ w 1948 roku. Później, w 1989 roku opracowano drugi ważny dokument nazwany Konwencją Prawa Dziecka. Polska podpisała Konwencję w 1991 roku. Oznacza to, że władze naszego kraju zobowiązały się dbać o to, aby prawa dziecka zapisane w Konwencji były w Polsce przez wszystkich przestrzegane.

Janusz Korczak powiedział kiedyś „nie ma dzieci są ludzie”. I to jest prawda. „Dziecko to także człowiek tylko, że jeszcze mały…”. Przecież każdy dorosły kiedyś również był dzieckiem. Tak więc, podobnie jak każdy dorosły, dziecko jest właścicielem pewnych praw i wolności. 

Wszystkie dzieci mają takie same prawa, bez względu na to, jaką mają płeć, narodowość, kolor skóry, jakim językiem mówią, jaką religię wyznają lub gdy nie wyznają żadnej, czy są pełnosprawne, czy niepełnosprawne.

Tak więc wszystkie dzieci mają prawo:

• do życia i prawidłowego rozwoju fizycznego, psychicznego i umysłowego;

• do miłości i wychowania przez obojga rodziców, także gdy rodzice nie mieszkają razem;

• do nauki, wypoczynku i do pełnej opieki medycznej, gdy zajdzie taka potrzeba;

• do wypowiedzi, własnego zdania w ważnych dla nich sprawach, w których dorośli powinni ich wysłuchać;

• do szanowania ich godności i prywatności;

• do życia bez przemocy i poniżania;

• do ochrony przed złym traktowaniem i krzywdzeniem fizycznym i psychicznym;

• aby wszystkie sprawy w sądach i urzędach, dotyczące dzieci, uwzględniały przede wszystkim ich dobro, a dopiero potem interesy dorosłych.

Apel dziecka domagającego się respektowania swoich praw został zawarty w wierszu:

Marcin Brykczyński „O prawach dziecka” 

Niech się wreszcie każdy dowie i rozpowie w świecie całym,

że dziecko to także człowiek, tyle że jeszcze mały.

Dlatego ludzie uczeni, którym za to należą się brawa,

chcąc wielu dzieci los odmienić, stworzyli dla Was mądre prawa.

Więc je na co dzień i od święta spróbujcie dobrze zapamiętać.

Nikt mnie nie ma prawa zmuszać do niczego,

a szczególnie, żebym zrobił coś naprawdę złego.

Mogę uczyć się wszystkiego, co mnie zaciekawi,

i mam prawo decydować, z kim się będę bawić.

Nikt nie może mnie wyzywać, szarpać, bić tarmosić

i każdego zawsze mogę o ratunek prosić.

Jeśli mama albo tata już nie mieszka z nami,

nikt nie może mi zabronić spotkać się czasami.

Nikt nie może moich listów czytać bez pytania,

mam też prawo do tajemnic i własnego zdania.

Mogę żądać, żeby każdy uznał moje prawa,

A gdy różnię się od innych, to jest moja sprawa.

Tu warto wspomnieć o pewnym związku, znanym na całym świecie:

Że nie ma prawa bez obowiązków, ale o tym z pewnością już wiecie.

Dorośli, zarówno rodzice jak i nauczyciele starają się, by dzieci miały dobre dzieciństwo i dorastanie. Wychowując nasze pociechy postępujmy zgodnie z

DEKALOGIEM DLA RODZICÓW I WYCHOWAWCÓW

• Nie upokarzaj dziecka, bo ono, tak jak Ty, ma silne poczucie własnej godności

• Staraj się nie stosować takich metod, których sam w dzieciństwie nie akceptowałeś

• Pozwalaj dziecku dokonywać wyboru w miarę możliwości jak najczęściej

• Jeżeli zachowałeś się wobec dziecka niewłaściwie, przeproś go i wytłumacz się. Nie bój się utraty autorytetu, dziecko i tak wie, kiedy popełniasz błędy

• Nigdy nie mów źle o dziecku, w szczególności w obecności innych osób

• Nie mów „zrobisz to, bo ja tak chcę”- jeżeli musisz czegoś zabronić, zawsze to uzasadnij

• Jeśli wydajesz polecenia dziecku, staraj się nie stać nad nim i mówić „z góry swego autorytetu”

• Gdy nie wiesz jak postąpić pomyśl, jak Ty poczułbyś się, będąc dzieckiem

• Staraj się być czasem adwokatem własnego dziecka.

Opracowanie na podstawie książki E. Czyż „Dziecko i jego prawa”